หลักการบริหารความปลอดภัยวิถีพุทธ
Safety  Management on Buddhist Way

1.หลักการและเหตุผล

พุทธภาษิต  “รกฺเขยฺยานาคตํ ภยํ :     พึงป้องกันภัยที่ยังมาไม่ถึง”

สาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุและโรคจากการทำงานตามทฤษฎีโดมิโน่ เกิดจากปัจจัยหลัก  2 ประการคือ  สภาพที่ไม่ปลอดภัย และการกระทำที่ไม่ปลอดภัย   แต่สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากการกระทำที่ไม่ปลอดภัยถึง 88%  ดังนั้นการฝึกบุคลากรให้มีความพร้อมในการปฏิบัติงานเป็นสิ่งที่สำคัญยิ่ง  หลักการในพุทธศาสนาให้ความสำคัญกับการฝึกตน (ฝึกคน) และเชื่อมั่นในศักยภาพของมนุษย์ถ้าได้รับการฝึกฝนเพียงพอทั้งทางกายและจิตใจก็มีสมรรถนะเพียงพอในการปฏิบัติงานด้วยความปลอดภัย       การมีกัลยาณมิตรคือการได้อยู่ในสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดี  การได้เรียนรู้ที่ดีและถูกต้อง การได้ปฏิบัติตามมาตรฐานการปฏิบัติงานที่ปลอดภัย การที่ผู้บริหารมีนโยบายการปฏิบัติงานเพื่อความปลอดภัยที่ดี การได้รับความร่วมมือจากเพื่อนร่วมงานถือว่าเป็นหลักกัลยาณมิตรทางพุทธศาสนา  ซึ่งหลักกัลยาณมิตรจะเป็นปัจัยทำให้ตัวเราได้เรียนรู้และมีความพร้อมในการบริหารจัดการงานที่ตัวเองรับผิดชอบได้ดีเช่นเดียวกัน    ดังนั้นการบริหารความปลอดภัยก็จำเป็นอย่างยิ่งที่ตัวบุคลากรที่รับผิดชอบจะต้องฝึกฝนตนเองทั้งร่างกายและจิตใจให้มีความพร้อม  การกระทำทางกายและวาจา  ล้วนเกิดขึ้นจากใจเป็นตัวกำหนด  ดังนั้นถ้าเราฝึกตนให้มีความรู้ทั้งทางความคิด ความพร้อมทางกายที่จะทำงาน   และมีจิตใจซึ่งเป็นตัวกำหนดพฤติกรรมในเชิงบวกแล้ว      การทำงานต่างๆ ก็จะบรรลุเป้าหมายได้เป็นอย่างดี    การนำหลักการในพุทธศาสนามาประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการความปลอดภัยเป็นหลักการในการพัฒนาคนให้มีสมรรถนะเพียงพอทางจิตใจในการปฏิบัติงาน เพราะว่าถ้าจิตได้รับการฝึกฝนที่ดีและเหมาะสมแล้ว   การกระทำย่อมดีด้วย   บนพื้นฐานของหลักการที่ว่า อุบัติเหตุและโรคจากการทำงานเกิดจากการกระทำเป็นหลัก  นั่นก็คือที่ตัวบุคคล  ดังนั้นการป้องกันอุบัติเหตุและโรคจากการทำงานตามหลักพุทธศาสนาคือการพัฒนาคนเป็นพื้นฐานโดยมีศีล (วินัย/การปฏิบัติตามกฎระเบียบ/ข้อบังคับ)  สมาธิ เพื่อการสะสมพลังจิตให้เข้มแข็ง การมีสติและสัมปชัญญะ รู้ตัวในขณะที่ทำงานและคาดการณ์ถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นได้ และมีปัญญา รอบรู้ในงานที่ทำ มีการวางแผน  มีการประเมินความเสี่ยงในงานที่ทำ   รู้จักสภาพแวดล้อมที่เกี่ยวข้อง  รู้วิธีการป้องกันอันตราย รู้วิธีการตรวจสอบ ประเมินและทบทวน (PDCA) ซึ่งเป็นหลักของการบริหารจัดการที่ทุกคนควรปฏิบัติ

ในปัจจุบันมีหลักการบริหารความปลอดภัยหลายระบบ เช่น   มอก 18001, OHSAS 18001 ILO-OSHMS 2001  รวมทั้งกฎหมาย มาตรฐานความปลอดภัยต่างๆ เป็นต้น ซึ่งวิธีการเหล่านี้เป็นหนทางหรือมรรคาในการแก้ปัญหาคืออุบัติเหตุและโรคจากการทำงาน  นอกจากนี้แล้วการบริหารความปลอดภัยยังต้องอาศัยหลักการมนุษย์สัมพันธ์ในองค์กร ความสัมพันธ์ระหว่างนายจ้าง ลูกจ้าง ผู้บังคับบัญชา  และเพื่อนร่วมงาน ก็เป็นปัจจัยเกื้อหนุนให้การบริหารความปลอดภัยบรรลุความสำเร็จเช่นเดียวกัน  ซึ่งหลักการในพระพุทธศาสนาได้กล่าวไว้แล้ว  ดังนั้นหลักสูตรนี้จึงได้นำหลักการบริหารความปลอดภัยในมุมมองของหลักการทางพุทธศาสนาว่าควรเป็นอย่างไร  และหลักการในพุทธศาสนาจะนำไปเสริมหลักการบริหารความปลอดภัยได้อย่างไร

2.วัตถุประสงค์

• เพื่อนำหลักธรรมในพุทธศาสนาไปประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการความปลอดภัย
• เพื่อให้ผู้เข้ารับการอบรมซึ่งมีหน้าที่รับผิดชอบในงานความปลอดภัย   บริหารตัวเองให้มีสมรรถนะเพียงพอในการปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่นได้อย่างเข้าใจ

3.คุณสมบัติผู้เข้ารับการอบรม /กลุ่มเป้าหมาย

• จป.ทุกระดับ / คปอ และผู้สนใจทั่วไป

4.วิทยากร                

• นายสวินทร์    พงษ์เก่า (วิทยากรจิตอาสา)
  หัวหน้ากองอาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน  ฝ่ายพัฒนาคุณภาพและความปลอดภัย   การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย

การปฏิบัติตนตามวิถีแห่งพุทธศาสนา

• อบรมหลักสูตร ครูสมาธิ รุ่น 34  สถาบันพลังจิตตานุภาพ               วัดธรรมมงคล
• อบรมหลักสูตร อุตมสาสมาธิ รุ่น 1  สถาบันพลังจิตตานุภาพ           วัดธรรมมงคล

5.ระยะเวลาอบรม        

• 1 วัน (6ชั่วโมง)

6.หัวข้อบรรยาย

วันเสาร์ที่  27   สิงหาคม   2559

08.00-08.30    ลงทะเบียน

08.30-09.00    การเตรียมความพร้อมก่อนการเข้าสู่บทเรียน

09.00-10.30    วิถีแห่งพุทธตามหลักอริยสัจ 4 กับหลักการควบคุมความสูญเสีย (Loss Causation  Model)

10.30-10.45    พักรับประทานอาหารว่าง

10.45-12.00    การพัฒนาจิตสำนึกความปลอดภัยเพื่อให้มีความพร้อมในการปฏิบัติงาน

• การความสัมพันธ์กับหลักการ KYT  อย่างไร
• การพัฒนาศักยภาพตัวเองให้มีสมรรถนะเพียงพอต่อการปฏิบัติงานตามหลักการไตรสิกขา ( ศีล  สมาธิและปัญญา)

13.00-14.30           พักทานอาหารเที่ยง / Lunch

13.00-14.30    การทำ  safety coaching เพื่อความปลอดภัยตามวิถีพุทธ

14.30-14.45    พักรับประทานอาหารว่าง

14.45-16.00    การลดอุบัติเหตุให้เป็นศูนย์ตามแนวพุทธศาสตร์

• หลักการอริยสัจ 4 เพื่อการป้องกันอุบัติเหตุ
• ทุกข์  (ปัญหา /อุบัติเหตุ/ความสูญเสีย/การเกิดโรคจากการทำงาน)
• สมุทัย (การค้นหาสาเหตุและการวิเคราะห์การเกิดอุบัติเหตุและโรคจากการทำงาน)
• นิโรธ  (การไม่เกิดอุบัติเหตุ การไม่เกิดโรคจากการทำงาน)
• มรรค ( เครื่องมือปฏิบัติเพื่อไม่ให้เกิดอุบัติเหตุและโรคจากการทำงาน  เช่น ระบบการจัดการมอก 18001 , OHSAS 18001 , SSOP, SP,WI ,การประเมินความเสี่ยง ฯลฯ)

16.00-16.15    ฝึกนั่งสมาธิเพื่อสะสมพลังจิต

16.15-16.30    มอบวุฒิบัตร

7.วิธีบรรยาย                                 

• บรรยายใช้สื่อ power  point  / ฝึกปฏิบัตินั่งสมาธิ

8.วิธีการประเมินผลและเกณฑ์การวัดผล   

• ระยะเวลาเช้ารับการอบรม 100 %

9.สิ่งที่ได้รับหลังการอบรม                   

• วุฒิบัตรผ่านการอบรม