สมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) ในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

หลักสูตร : ผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน

       สมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน(ประเทศไทย) ได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นหน่วยงานจัดอบรมหลักสูตร “ผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน” จากกรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ทะเบียนเลขที่ 111-100-009 เพื่อให้บริการจัดอบรมพนักงานให้มีคุณสมบัติเป็นไปตามข้อกำหนดของกฎกระทรวงแรงงานเกี่ยวกับการกำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 2552  ข้อ 87  นายจ้างต้องจัดให้มีผู้ควบคุมหม้อน้ำที่มีคุณสมบัติ  (1) ผ่านการอบรมตามหลักสูตรผู้ควบคุมหม้อน้ำจากสถาบันของทางราชการ รัฐวิสาหกิจหรือสถาบันอื่น ทั้งนี้ ตามที่อธิบดีประกาศกำหนด และเพื่อให้สอดคล้องกับประกาศกระทรวงอุตสาหกรรมเรื่อง มาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับหม้อน้ำและหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน พ.ศ. 2549  หมวด 1 ข้อ 2  ผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน ต้องมีคุณสมบัติหน้าที่ความรับผิดชอบเป็นไปตามที่กำหนดในภาคผนวก 1 และต้องขึ้นทะเบียนกับกรมโรงงานอุตสาหกรรม ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมประกาศกำหนด

วัตถุประสงค์

  • เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโครงสร้าง อุปกรณ์ และส่วนควบคุมต่าง ๆ ของหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน
  • เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความตระหนักในบทบาทและหน้าที่ความรับผิดชอบของผู้ควบคุมหม้อน้ำตามที่กฎหมายกำหนดไว้
  • เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความรู้ ความเข้าใจในการปฏิบัติงานเพื่อให้เกิดความปลอดภัยในการทำงานเกี่ยวกับหม้อน้ำ

คุณสมบัติผู้เข้ารับการอบรม

  • ผู้มีหน้าที่ควบคุมประจำหม้อน้ำ อาทิ ช่างควบคุมประจำหม้อน้ำ ช่างซ่อมบำรุงหม้อน้ำ วิศวกรหม้อน้ำ และผู้สนใจทั่วไป

ระยะเวลาการอบรม

  • 6 วัน (36 ชั่วโมง)

ราคาค่าอบรม

(ยังไม่รวมภาษีมูลค่าเพิ่ม 7%)
  • 8,500 บาท

  • 8,000 บาท (สมาชิกสมาคม)

กรณีสอบซ่อม

  • 700 บาท

  • 700 บาท (สมาชิกสมาคม)

รายละเอียดหลักสูตร

วิทยากรที่บรรยาย

  • วิทยากรที่ผ่านการรับรองจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม
  • วิทยากรผู้เชี่ยวชาญจากกรมโรงงานอุตสาหกรรม

วิธีการอบรม

  • บรรยาย กรณีศึกษาและศึกษาดูงานระบบการทำงานหม้อน้ำในสถานประกอบกิจการ

วิธีการประเมินผลและเกณฑ์การวัดผล

  • เข้าอบรมต้องเข้าร่วมไม่น้อยกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ของระยะเวลาในการอบรม
  • ทดสอบหลังการอบรมโดยต้องผ่านเกณฑ์การทดสอบ 60 เปอร์เซ็นต์

หัวข้อการฝึกอบรม

เวลาอบรม

หัวข้ออบรม

 

ระยะเวลาอบรม

วันที่ 1

09.00-12.00

ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับหม้อน้ำ

วัตถุประสงค์

  • เข้าใจนิยามความหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับหม้อน้ำและไอน้ำ
  • เข้าใจหลักการเกิด คุณสมบัติ และการใช้ประโยชน์จากไอน้ำ
  • รู้จักพื้นฐานระบบหม้อน้ำ(Basic Boiler Room System) ระบบไอน้ำ(Steam System)
  • ระบบน้ำป้อน(Feed Water System) ระบบเชื้อเพลิง(Fuel System) และระบบลมช่วยเผาไหม้(Draft System)
  • การกำหนดขนาด คุณลักษณะเฉพาะ(Specification) และประสิทธิภาพหม้อน้ำ

3 ชั่วโมง

12.00-13.00

พักทานอาหารกลางวัน

1 ชั่วโมง

13.00-16.30

ประเภทหม้อน้ำ โครงสร้าง และส่วนประกอบ

วัตถุประสงค์

  • รู้จักหม้อน้ำประเภทต่าง ๆ (Steam boiler types)
  • รู้จักโครงสร้างและส่วนประกอบของหม้อน้ำประเภทต่าง ๆ
  • สามารถเปรียบเทียบข้อดี ข้อเสีย ของหม้อน้ำแต่ละประเภท
  • เข้าใจพื้นฐานการสร้างหม้อน้ำตามมาตรฐานสากล
  • ทราบและตระหนักถึงอันตรายของหม้อน้ำ ประวัติการเกิดอุบัติเหตุและการชำรุดเสียหายต่าง ๆ แยกตามประเภทหรือโครงสร้างหม้อน้ำ

3 ชั่วโมง

วันที่ 2

09.00-12.00

ระบบควบคุมและอุปกรณ์ความปลอดภัยสำหรับหม้อน้ำ

วัตถุประสงค์

  • ทราบถึงหน้าที่การทำงานของระบบควบคุมและอุปกรณ์ความปลอดภัยที่จำเป็นสำหรับหม้อน้ำ การติดตั้งที่เป็นไปตามมาตรฐานหรือตามที่กฎหมายกำหนด
  • สามารถใช้งาน ตรวจสอบ บำรุงรักษาอุปกรณ์ความปลอดภัย อย่างถูกต้องตามหลักวิศวกรรม

3 ชั่วโมง

12.00-13.00

พักทานอาหารกลางวัน

1 ชั่วโมง

13.00-14.30

ระบบควบคุมและอุปกรณ์ความปลอดภัยสำหรับหม้อน้ำ (ต่อ)

วัตถุประสงค์

  • รู้ถึงปัญหา สาเหตุการชำรุดบกพร่องของระบบควบคุมหรืออุปกรณ์ความปลอดภัยกรณีตัวอย่างที่ทำให้หม้อน้ำเกิดอันตรายและความเสียหาย เช่นในกรณีความดันไอน้ำสูงเกินไป(Over Pressure) หม้อน้ำร้อนจัด(Over Heat) การระเบิดในห้องเผาไหม้(Furnace  Explosion)

1.5 ชม.

14.45-16.30

เชื้อเพลิงและการเผาไหม้ (ทฤษฎีและหลักการเผาไฟไหม้)

วัตถุประสงค์

  • รู้จักประเภทและคุณสมบัติของเชื้อเพลิงเหลวและก๊าซ การกำหนดลักษณะและคุณภาพของน้ำมันเตา
  • รู้เกี่ยวกับคุณสมบัติของเชื้อเพลิงแข็งต่าง ๆ การเก็บและการลำเลียงเชื้อเพลิงให้ปลอดภัยและไม่ก่อปัญหามลภาวะ
  • รู้หลักการเผาไหม้ที่สมบูรณ์ที่มีผลต่อการประหยัดเชื้อเพลิง ความสัมพันธ์ขององค์ประกอบ ๓ ประการคือ การผสมคลุกเคล้าระหว่างเชื้อเพลิง-อากาศระยะเวลาในการเผาไหม้ และอุณหภูมิในห้องเผาไหม้

1.5 ชม.

วันที่ 3

09.00-10.30

การเผาไหม้เชื้อเพลิงเหลว และก๊าซ

วัตถุประสงค์

  • รู้จักระบบน้ำมันเชื้อเพลิง(Fuel Oil Systems) ระบบก๊าซเชื้อเพลิง

(Fuel Gas Systems)

  • สามารถอธิบายหลักการทำงานของหัวเผาน้ำมันและก๊าซแบบต่าง ๆ เปรียบเทียบข้อดี-ข้อเสีย แต่ละแบบ
  • รู้จัก ระบบควบคุมการเผาไหม้แบบต่าง ๆ และสามารถเปรียบเทียบ ข้อดี ข้อเสีย ของระบบควบคุมแบบต่าง ๆ
  • รู้ถึงอันตรายและการป้องกันการระเบิดในห้องเผาไหม้ และหลักการทำงานของระบบและอุปกรณ์ความปลอดภัยของหัวเผา
  • รู้ถึงปัญหาข้อบกพร่องต่าง ๆ ของหัวเผา สาเหตุ และวิธีการแก้ไข

1.5 ชม.

10.45-12.00

การเผาไหม้เชื้อเพลิงแข็ง

วัตถุประสงค์

  • รู้จักระบบเชื้อเพลิงแข็ง(Fuel Solid Systems) และสามารถอธิบายหลักการทำงานข้อดีข้อเสีย และประสิทธิภาพของอุปกรณ์การเผาไหม้เชื้อเพลิงแข็งแบบต่าง ๆ
  • รู้ปัญหาและสาเหตุการระเบิดในห้องเผาไหม้ วิธีการป้องกันหรือการลดความเสียหายของอุปกรณ์ความปลอดภัยสำหรับระบบเผาไหม้เชื้อเพลิงแข็ง
  • รู้ปัญหาและสาเหตุการเกิดมลภาวะต่าง ๆ จากเชื้อเพลิงแข็ง ทั้งในขณะขนส่ง การเก็บ การลำเลียงสู่ห้องเผาไหม้ และขณะเผาไหม้
  • รู้จักอุปกรณ์หรือวิธีการควบคุมมลภาวะแบบต่าง ๆ

1.5 ชม.

13.00-16.30

น้ำสำหรับหม้อน้ำ

วัตถุประสงค์

  • รู้ถึงสิ่งเจือปนในน้ำกับปัญหาที่เกิดขึ้นกับหม้อน้ำ
  • รู้ขั้นตอน วิธีการล้างหม้อน้ำ ล้างตะกรัน โดยใช้สารเคมีที่ถูกต้อง
  • รู้ถึงมาตรฐานคุณสมบัติของน้ำป้อนและน้ำในหม้อน้ำ ที่เหมาะสมกับชนิดหม้อน้ำและความดันไอน้ำ
  • รู้ขั้นตอน วิธีการปรับสภาพน้ำสำหรับหม้อน้ำ (Boiler Water Treatment) การปรับสภาพน้ำภายนอกหม้อน้ำ(External Water Treatment) และภายในหม้อน้ำ (Internal Water Treatment)
  • รู้วิธีการเก็บตัวอย่างและการตรวจคุณสมบัติน้ำเบื้องต้น สามารถดูแล บำรุงรักษา ฟื้นฟูอุปกรณ์ปรับสภาพน้ำให้มีประสิทธิภาพอยู่เสมอและควบคุมดูแล คุณสมบัติน้ำป้อนและน้ำในหม้อน้ำให้เป็นไปตามกฎหมายหรือมาตรฐาน

3  ชม.

วันที่  4

09.00-12.00

การใช้ไอน้ำและการประหยัดพลังงานความร้อน (Energy Conservation)

วัตถุประสงค์

  • รู้ปัญหาที่เกิดจากไอน้ำและคอนเดนเสท การรั่วไหลหรือการสูญเสียพลังงานจากสาเหตุต่าง ๆ กรณีตัวอย่างการเกิดอุบัติเหตุ
  • รู้จักระบบไอน้ำ(Steam System) และระบบคอนเดนเสท (Condensate System)
  • การเดินท่อ การติดตั้งอุปกรณ์ใช้ไอน้ำ(Piping &Equipment Systems)ที่ถูกต้องตามหลักวิศวกรรม
  • รู้หน้าที่ หลักการทำงาน การติดตั้ง การใช้งาน การตรวจสอบ และบำรุงรักษาอุปกรณ์ประหยัดพลังงานต่าง ๆ เข้าใจหลักการและเทคนิคการประหยัดพลังงานไอน้ำ การนำความร้อนที่เหลือกลับมาใช้ใหม่
  • รู้คุณสมบัติ การเลือกใช้และวิธีติดตั้งฉนวนกันความร้อน

3 ชม.

13.00-16.30

การใช้งาน การตรวจสอบและบำรุงรักษาหม้อน้ำ

(Operation and Maintenance)

วัตถุประสงค์

  • รู้หลักความปลอดภัยในการปฏิบัติงานกับหม้อน้ำ(Boiler room safety) ขั้นตอนการปฏิบัติงานที่ปลอดภัย การตรวจสอบก่อนจุดเตา วิธีการจุดเตา วิธีการดับเตา ขั้นตอนการปฏิบัติงานเมื่อเกิดภาวะฉุกเฉิน
  • รู้วิธีการควบคุมการเดินเครื่อง การตรวจสอบการทำงานของอุปกรณ์ตรวจวัดการทดสอบการทำงานของอุปกรณ์ความปลอดภัยขณะเดินเครื่อง
  • สามารถตรวจสอบและบำรุงรักษาหม้อน้ำประจำวัน ประจำเดือน ประจำปี และการจัดทำบันทึกรายงานประจำวัน
  • รู้วิธีการเก็บรักษาหม้อน้ำที่ถูกต้อง

3 ชม.

วันที่ 5

09.00-12.00

หม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน [Thermal Oil Boiler, Hot Oil Boiler, Thermal Fluid Heater] และหม้อน้ำร้อน (Hot Water Boiler)

วัตถุประสงค์

  • เข้าใจความหมาย นิยาม และหลักการทำงานของระบบหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน และหม้อน้ำร้อน
  • ทราบถึงลักษณะของหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน และหม้อน้ำร้อนโครงสร้าง อุปกรณ์ความปลอดภัย ระบบการทำงาน และการใช้งาน การควบคุมดูแลการตรวจสอบ และบำรุงรักษาให้ปลอดภัย
  • มีความรู้เกี่ยวกับของเหลวที่ใช้เป็นสื่อนำความร้อนประเภทต่าง ๆ คุณสมบัติที่ดีของสื่อนำความร้อน และการตรวจสอบคุณสมบัติหลังการใช้งาน
  • ตะหนักถึงอุบัติเหตุอันตราย โดยศึกษากรณีตัวอย่างการเกิดอุบัติเหตุ รู้ถึงสาเหตุ และการป้องกัน

 

3 ชม.

13.00-16.30

การดูงานภาคสนาม

วัตถุประสงค์

  • รู้จักระบบการติดตั้งหม้อน้ำ ระบบไอน้ำ ระบบน้ำป้อน ระบบเชื้อเพลิง และระบบลมช่วยเผาไหม้ในสถานที่จริง
  • รู้จักระบบควบคุมและอุปกรณ์ความปลอดภัยสำหรับหม้อน้ำ และหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อนในสถานที่จริง
  • รู้ขั้นตอน วิธีการปฏิบัติงานที่ปลอดภัยเกี่ยวกับหม้อน้ำ และหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน ทั้งก่อนการติดเตา ขณะใช้งาน และเมื่อเกิดความผิดปกติหรือเกิดภาวะฉุกเฉินต่าง ๆ
  • รู้วิธีการตรวจสอบการทำงานของอุปกรณ์ตรวจวัด อุปกรณ์ความปลอดภัยในขณะเดินเครื่อง และการจัดทำบันทึกรายงานประจำวันในสถานที่จริง

 

3 ชม.

วันที่ 6

09.00-12.00

 

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับหม้อน้ำและหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน

วัตถุประสงค์

  • รู้กฎหมายด้านความปลอดภัย สิ่งแวดล้อมและพลังงานเกี่ยวกับหม้อน้ำ และหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน ของหน่วยราชการต่าง ๆ ได้แก่ กระทรวงอุตสาหกรรม
  • (กรมโรงงานอุตสาหกรรม) กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม (กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน) กระทรวงพลังงาน (กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน) และ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (กรมควบคุมมลพิษ)

3  ชม.

13.00-16.30

การสอบมาตรฐาน โดยสถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย

(วว.)

  • มีความรู้ความเข้าใจในการปฏิบัติงานเกี่ยวกับหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อนที่ถูกต้องตามหลักวิศวกรรม เป็นไปตามเกณฑ์ที่กรมโรงงานอุตสาหกรรมกำหนด
  • ได้รับใบรับรองผ่านการอบรมหลักสูตรผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อน สามารถขึ้นทะเบียนเป็นผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำหรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนำความร้อนประจำโรงงานตามกฎหมาย
  • ผู้ที่ผ่านการอบรมและผ่านการทดสอบมาตรฐาน  สามารถนำวุฒิบัตรไปยื่นขอขึ้นทะเบียนเป็นผู้ควบคุมประจำหม้อน้ำต่อกรมโรงงานอุตสาหกรรม

3  ชม.

 

ภาพกิจกรรมอบรม